Toplumsal cinsiyet rolleri çocukluktan itibaren öğretilir. Cinsiyetçilik, erkekliğin ve devletin ürettiği bir anlayıştır. Çünkü her ikisi de bundan beslenir. Cinsiyetçilik olmazsa, iktidar da olmaz. Egemenler bu gerçeği çok iyi bildiği için, cinsiyetçiliğin her daim üretildiği alanlar yaratır. Medya böyledir mesala. Diziler, karakterler, sözler hep kadın ve erkeği ayrıştıran, erkeği güçlü, kadını zayıf olarak sunan içeriktedir. Okul kitapları, eğitim sıraları, spor alanları bu ayrımın en çıplak görüldüğü alanlardır.
Ve cinsiyetçilik günümüz sorunlarının, kötülüklerinin, hastalıklarının temelidir. Bu hastalıklı toplum halini aşmak ve iyileşmek istiyorsak öncelikle çocuklarımızı ona göre yetiştirmeliyiz. Peki neler yapabiliriz, nelere dikkat etmeliyiz? Çocuğumuzun cinsiyetçi olmasını istemiyorsak neleri esas almalıyız? Sizler için derledik…
1- Çocuklar kendilerine model seçerler. Bu nedenle öncelikle sizler örnek olmalısınız. Sözleriniz, davranışlarınız onları etkileyecektir. Toplumsal cinsiyet rolleri kendi ilişkilerinizde nasıl yaşanıyor? Sorgulamaya ve düşünmeye buradan başlayın.
2- Çocuğunuzun cinsiyetçi, maço, küfürbaz, kaba bir erkeğe ve ürkek, çekingen, iradesiz bir kadına dönüşmesini istemiyorsanız her şeyden önce cinsiyetçi kalıplardan onları uzak tutmayı sağlayın. Kız çocuklarını ‘hanım hanımcık”, erkek çocuklarını ‘adam gibi’ yetiştirmeyin. Onların iradeli birer birey olması için eğitici olun.
3- Kız ve oğlan çocuklarının oyuncaklarını ayrıştırmayın. Kız çocuğunun bir kamyon ile, oğlan çocuğunun bez bir bebek ile oynamasını sağlayın. Ayrımcılık oyunlarla, renklerle başlar. Giysilerini, odaların
ı pembe renk-mavi renk şeklinde belirlemeyin.
4- Oğlan çocuklarını duyarlı kılan, kız çocuklarını cesaretlendiren sözler sarfedin. Çünkü mevcut toplum y
apısı bunun tam tersidir ve olabildiğince cinsiyetçidir. ‘Erkek ağlamaz’ denilir, ‘hanfendi ol’ denilir. Çocuklarınızı bu davranışlardan uzak tutun. İleride ‘sert ve güçlü erkek’ – ‘nazik ve korumaya muhtaç kız’ çocuklarına dönüşmelerinin önüne geçmek için, duygu ve davranışlarını cinsiyetlerine göre belirlemelerine neden olacak kavram ve söylemlerden kaçının.
5- Verili aile ilişkilerinde kız çocukları hep mutfakta anneye yardım eden varlık olarak sunulur. Okul kitaplarında bile kız çocukları mutfakta, oğlan çocukları teknik işlerin yapıldığı atölyede resmedilir. Şu an dünyada bütün kötülüklerin kaynağı olan cinsiyetçi anlayıştan çocuklarınızı uzak tutmak istiyorsanız, cinsiyete göre iş belirlemeyin. Oğlan çocukları da mutfakta, kız çocukları da teknik başında olsun. Ayrıştırmayın.
6- Utanma duygusu erdemli insanın duygusudur, çağımızda artık çok az görülmektedir. Bazı yanlış durumlar karşısında utanılması gerektiğini çocuklarınıza öğretebilirsiniz, fakat kalıplara dayalı ‘ayıp’ sözü kesinlikle terk edilmelidir. ‘Sen kızsın, ayıp’ sözünün çocuğunuzu derinden yaralayacağını ve o ayıplara dayalı şekil alacağını unutmayın.
7- Çocuklarınızın bedenlerini tanımasına izin verin. Organların isimlerini farklı adlandırmayın. Vajina, penis, meme kirli isimler değildir. Bedeniyle barışık, bedenini tanıyan çocuklar daha sağlıklı yetişeceklerdir.
8- Kız çocuklarını süslenmeye teşvik etmeyin. Toplumda kız çocuklarına hep ileride bir erkek için süslenmesi gerektiği dikte edilmiştir. Onlara sade yaşamın güzelliklerini aşılayın.
9- Tanıdığınız, bildiğiniz güçlü kadın rol modellerini sürekli çocuklarınıza da anlatın. Onlara bu yönlü hikayeler anlatın. Güçlü ve cesur kadınların örneklerini verin. Matematik, bilim ve spor gibi alanlar, kadınların dıştalandığı alanlardır. Bu alanlarda öne çıkmış kadınları tanıtın.
10- Kadınları dıştalamanın, aşağılamanın nasıl çarpık bir toplum yarattığından s
ık sık söz edin. Kadın hakları için mücadele etmiş karakterlerin öyküsünü anlatın. Emma Goldman, Rosa Luksemburg, Sakine Cansız gibi cinsiyetçilikle mücadele etmiş devrimci kadınları çocuklarınıza tanıtın.
