Son yıllarda Kürt kadınları pratik başarılarıyla adından söz ettiriyor. Kadın meclisleri, kooperatifler, kadın kurumları ve en önemlisi kadınların öz savunma örgütleri… Tüm bunlar Kürt kadınlarının güçlü örgütlülüğünün araçları. Ancak bu pratiğe yön veren güçlü teorik çözümlemeler bugüne dek yeterince bilinmedi. Jineoloji biraz da bu teorik çerçevenin tartışmaya açılması demek. Jineolojinin evrensel çapta gelişmelere yol açma iddiası da buradan kaynaklanıyor. Avrupa, Latin Amerika ve Ortadoğu’da farklı kadın örgütleriyle kurulan ortak payda jineolojiye dayanıyor. Son olarak İtalya’da sistem karşıtı güçlerle yapılan toplantılarda ele alınan temel bir başlık da jineoloji oldu. İki günlük tartışmalarla jineolojinin ne olduğu, neden kadın bilimine ihtiyaç olduğu anlatıldı. Katılımcıların ne anladığını, ne kadar ikna olduklarını da onlara sorduk. İşte farklı gruplarda yer alan kadın aktivistlerin jineoloji hakkındaki düşünceleri….
Sara Montinaro (Bologna Üniversitesi’nde Hukuk öğrencisi – Ya Basta Derneği Aktivisti
Bizler farklı düşünce yapılanmalarının ve farklı politik gerçekliğin şekillendirdiği bireyler olarak bugüne kadar öğrendiklerimizden farklı birşeyi tartıştık. Bu sistemin düşünce yapımızda yarattığı kalıpları kırabilmek için jineolojinin argümanlarını anlamak çok önemli. Ben bu konuda biraz daha bilgi sahibi olduğum için çok mutluyum. Jineoloji dünyaya yeni bir pencereden bakmama yardımcı oldu. Kapitalist sistem içinde yaşayan biri olarak kendi tarihime, kişisel, politik, sosyal ve kültürel yaşamıma farklı bir pencereden bakmamı sağladı. İtalya’da mücadele eden bizler için topluma alternatif bir yaşam sunma imkanını yaratttı. Jineoloji bu konuda büyük olanaklar sunuyor. Batılı kadınlar Avrupa merkezli bakış açısının şekillendirdiği bir bilgi yapılanmasının etkisi altındalar ve bundan halen kurtulamamışlar. Yani kapitalizmin yaratımı olan bilgi yapılarının etkisindeler. Bu düşünce yapılanmasını analiz edebilmek, bazı kavramları gerçekten anlayabilmek için hem düşünsel hem de politik anlamda tamamıyla farklı bir bakış açısını ortaya koyuyor. İnanıyorum ki bu bakış açısı bağlantılar ve teorik tartışmalarla süreklilik kazanacak. Aynı zamanda Batılı kadınların da jineolojik bir bakış açısı kazanması gerekiyor. Sadece sosyal bilimler açısından değil, mesela teknoloji ya da benim ilgilendiğim alanlardan biri olarak insan hakları hukuku olabilir. Bu alanlarda yaşanan sorunlara çözüm bulabilmek için hepsine farklı bakabilmeyi sağlıyor. Ama jineolojiden öğrendiğimiz temel yöntemlerden biri olan şeyi burada da uygulamak gerekiyor. Teoriye pratiğin eşlik etmesi gerekiyor.
Veronica (Centro Sociale Occupato Autogestito – CSOA Gabrio )
Buradaki tartışmalarla jineolojinin ne olduğunu öğrenme imkanını buldum. Kürdistan’a gitme şansım da oldu. Orada onların tecrübelerini, kadının toplumdaki rolü ve toplumdaki yerini ve kadının topluma kazandırdıklarını görebildim. Jineoloji benim için sosyal bilimlerde derinleşme ve kadın bakış açısını kazanmak demek. Kürt kadınlarının geliştirmeye çalıştığı ve bizimle de bağını kurmaya çalıştığı bu çalışma bir fırsat. Bu konudaki çalışmalar, araştırmalar, paylaşımlar sonucunda ortaya çıkanlar evrensel anlamda bir değişim anlamına geliyor. Jineolojinin yöntemleri batılı sosyal bilimlerin tarihini değiştirecek nitelikte. Tüm bunlar akademik anlamda bir fırsat. Aynı zamanda pratik imkanlarının da ortaya çıktığını gördüm. Kadın evinde, kooperatiflerde çalışan arkadaşlarla konuşma imkanı buldum. Yoldaşlar birebir halkın içerisinde yer almakta, yani bizim gibi halktan bir kopuş yaşanmıyor. Kooperatif çalışmaları sosyal ve ekonomik dokuyu genişleten bir işleve sahip. Yani sadece ekonomik bir çalışma değil, bazı toplumsal dinamikleri de çözen bir işleve sahip. Yine Diyarbakır’da Êzîdîlerin yaşadığı kampa gittim ve orada açılan kadın evinin çalışmalarını gördüm. Mesela oradaki kooperatif çalışmaları kamp içindeki kadınların toplumsal yaşama katılımında bir köprü rolünü oynuyor. Buradaki çalışmada kullanılan araçlar daha çok tanışma, oradaki toplumsallığı tanıma ve bağ kurmaya dönük. Bunu yaparken kişiye bir öğretmen gibi yaklaşılmıyor, yani ona nasıl yaşayacağı öğretilmiyor. Yani şöyle bir diyalektik işliyor. Ben senin gibiyim ve seninle yaşam üzerine tartışmak, seninle yaşamak istiyorum.
Ayrıca sorunların ataerkil sistemden başlatılarak çözümlenmesi beni oldukça etkiledi. Bu anlamıyla jineoloji kadını bütünsel ele alıyor. Kadınları sınıflar, toplumsal kesimlere göre değil, ataerkil sistemin yol açtığı sorunlardan yola çıkarak çözmeye çalışıyor.
Barbara Ferusso (Sosyal servis operatörü – CSOA Gabrio aktivisti)
Jineoloji benim için tarihsel bir devrim önemini taşımakta. Bence dünyaya kadın beyniyle, kadın gözüyle, kadın kalbiyle bakmaktır. Bunu yalnız biz kadınlara değil tüm topluma öğretiyor, en önemlisi de halkla birlikte örgütleniyor. Bir diğer önemli nokta ise kapitalist sisteme karşı isyanın araçlarını ortaya koyması. Gerçek anlamda özgür bir toplum yaratması. O toplumdaki her bireyin kapitalizmin ve patriyarkal sistemin etkileri olmadan kendi özgürlüğünü yaratması ve böylece tek başına yürüyebilecek irade kazanması. Jineolojiyi kadınların farklı bir toplum yaratmak için erkeklere yardım elini uzatması anlamına da geliyor. Yani onların özgürlük mücadelesini de ileriye taşımak anlamına geliyor. Tüm bu nedenlerden ötürü biz kadınlar için önemli. Jineoloji dünyayı değiştirmek için bizlere bir çözüm reçetesi sunuyor.
