Nisan 2005’te yayın hayatına başlayan gazetemiz Newaya Jin, 16 yıldır aylık periyodlar ile kesintisiz bir yayıncılığa imza attı. Kürdistan yerelinden dünyanın evrenseline, tarihten güncele, politikadan ekonomiye, jineolojîden ekolojiye, sağlıktan kültüre, emekten sömürüye, savaştan göçe, saldırıdan direnişe, evden sokaklara varan ilgili gündemleri okur ile buluşturdu.
Kadını vitrinel nesneye dönüştüren, şiddet, katliam ve tecavüz saldırılarını teşvik eden cinsiyetçi medyaya karşı kendini alternatif özgür medya olarak konumlandıran Kürt basınında önemli bir soluk olan Newaya Jin, yazarlarından editörlerine, dağıtımcılarından okuruna kadar tüm kadınların ortak emeği ile yayıncılığını mümkün kılabilmekte. Gazetemizin yıldönümü vesilesiyle yayınımızı sahiplenen, görüş ve önerileriyle yayın çizgimize zenginlik katan Avrupa’nın değişik merkezlerinden siz okur ve dağıtımcıların görüşlerine yer verdik. Newaya Jin bundan sonra da sizlerin ortak emeği ve sahiplenmesi ile yayıncılığını mümkün kılabilecek, dünya kadın basıncılığında bir referans olacaktır.
‘Rengarenk ve kucaklayıcı’
Gazetemizin İsviçre’deki dağıtımcılarından olan Rabia Baldemir, Newaya Jin’ı kadınların çığlığı ve destanı olarak tanımlıyor. Gazetemizi on yıldır aralıksız takip ettiğini ifade eden Baldemir, Newaya Jin’ın okuyucu tarafından da ilgiyle karşılandığı bilgisini paylaşıyor.
Newaya Jin’ın rengarenk ve kucaklayıcı olduğunu ekleyen Rabia Baldemir şu yorumu yaptı: Dünya kadın hareketlerinin gündemlerini, mücadelesini iyi aktarıyor. Sürecin nabzını iyi yakalayıp okuyucuya doyurucu bir tarzda aktarıyor, kendisini okutuyor. Ben sadece okuyucu değilim; aynı zamanda gazetenin dağıtım çalışmasını da yürütüyorum. Yeni abonelerle konuştuğumda, onların heyecanı, merakı ve ilgileri moral oluyor. Her sayfasında kendi yaşamımıza dair bir şeyleri görmek, öğrenmek, patriarkaya karşı mücadelede önaçıcı olması ve kendisini örgütlenme aracı kılması işin farklı bir boyutu. Bir örnek vermek istiyorum; okuma ve yazması olmayan bir kadın arkadaş abone olmak istedi. Renklere ve resimlere bakarak dünyanın farklı merkezlerindeki kadınlara dokunduğunu söyledi. O anki sevinç ve kucaklamayı unutamam. İçeriğine dair ise, kadın özgürlük mücadelesinde yaşamını yitirmiş kadınların hayat hikayeleri en çok ilgimi çeken kategoriler arasında. Öneri mayetinde ise; kadın sağlığı ve çocuk gelişimi üzerine daha fazla içerikler olabilir. Sadece kadınlarla ilgili konuları içeren bulmaca olmasını tercih ederim. Diğer bir boyut ise okuyucu mektuplarına yer verilebilir.
‘Bilgi kaynağıdır, herkes okumalı’
Newaya Jin’ı 2015’ten bu yana takip ettiğini ifade eden İsveç’ten Nurşin Balık ise gazetenin araştırma dosyaları ve derinliğine dikkat çekiyor. Bundan dolayı ‘gazete her kesime ulaştırılmalı, okutulmalı’ diyor. Hazırlayanların emeğini takdir ettiğini belirten Nurşin Balık şu yorumu ekliyor: İçerik olarak güncel gündemler ilgimi çekiyor. Yine tarih içerikli makaleler ile köşe yazılarını beğenerek okuyor, eğitim faaliyetlerimiz için not alıyorum. İçerikte bir eksiklik olduğunu düşünmüyorum ama Newaya Jin okuyucularının sadece kadın olması sıkıntılı bence. Erkek ve gençler de dahil olmak üzere tüm toplum tarafından okunmalı, takip edilmeli. Çünkü Newaya Jin önemli bir bilgi kaynağı ve bu bilgileri sadece kadınların okuması yetmez. Özellikle genç nesil ve erkeklerin okuması gerektiğini düşünüyorum. Böyle olursa amacına ulaşır, yoksa bu kadar bilgi ve emek sınırlı bir kesim ile kalır. Emeğinize sağlık, başarılar dilerim.
Öğrendikçe paylaşma sorumluluğum artıyor
Gazetemizin 16. yılını kutlayan İngiltere’den Türkan Budak da Newaya Jin’ı büyük bir ilgiyle takip edenlerden. Budak, okuduğu her makalenin kendisinde cins bilincini geliştirdiğini ve büyük katkılar sağladığını söylüyor: Newaya Jin’ın, parçalı cins bilincini toparlayıp derinleştirmede, hemcinslerimle cins bilinci ve özgürlük ölçüleri ekseninde yeniden buluşmada pozitif bakımdan büyük etkisi olmuştur. Her yeni sayı ile öğrenip, öğrendiklerimi de yayma sorumluluğunu hep hissettim. Bendeki öğrenme açlığı ve arzusunu deşifre etti. Newaya Jin ile birlikte kadın yoldaşlarımla aynı yolda olmayı, o yolda birbirimizi hem eleştirerek, hem de güzellikleri ve emekleri sahiplenerek yürümeyi öğrendim. Gazetenin tabi ki eksiklikleri oldu, olmalı da. Çünkü hepimizin emeğinin ortak ürünü ve hiçbirimiz kusursuz değiliz. İlk yayın yıllarında konu çeşitliliği ve yazar kadrosu ne yazık ki daha dardı. Ama yıllar geçtikçe daha geniş yazar ağına ulaştığını görüyoruz. Bu içeriğine de pozitif etki yaptı.
İlgimi çeken başlıkların arasında jineolojî kategorisi yer alıyor. Ama onun da dilinin biraz daha sadeleşmesi ve anlaşılır kılınması daha geniş kitlelerce okunmasını sağlatacaktır. Çünkü gazetemiz sadece akademik bir zümreye hitap etmiyor. Ev kadınından, işçisine, gerillasından akademisyenine uzanan geniş bir yelpazeye ulaşabilmesi ancak ona uygun bir dille mümkün olacaktır. Kadın sağlığı, birebir kadınların özgün hikayeleri, kadın ve çocuk ilişkisi dolayısıyla toplumun birebir hikayelerinin daha sık işlenmesi önemlidir. Ben Dersimliyim, kirmanckî lehçesini konuşuyorum. Gazetemizde kirmanckî lehçesinde yazılar da görmek istedim. Büyük emek ve çabanın ürünü olan Newaya Jin’ın 16. yayın hayatını kutluyor, ruhunu bu işe vermiş yoldaşlarımı saygıyla selamlıyorum.
Daha farklı dillere yer verilebilir
Gazetede daha fazla diller yer almalıdır görüşünde bulunan Avusturya’dan Ülkü Arican ayrıca kitap, film, gençlik, kültür vb gibi sayfaların çoğaltılması önerisinde bulundu: “Yaklaşık 10 yıldır gazeteyi okuyorum ve 7-8 yıldır aboneyim. Yaşadığım bölgede bir süre de abonelik çalışması yürüttüm. Gazetenin içeriğine dönük görüşlerimi paylaşmak istiyorum. Kürtçe’nin kirmanckî ve diğer lehçelerinde de yazıların olmasını öneriyorum. Genç kadınlara daha geniş yer ayrılmalı. Diğer bir boyut ise kadın odaklı kitap ve filmlere dair tanıtımlar olabilir. Maalesef kitap okumak konusunda özellikle Avrupa’da ciddi bir eksiklik var. Kültür sayfası daha da zenginleştirilebilir. Dünyadaki feminist hareketlerle ilgili çok yer veriliyor ama genişletilemiyor. Jineolojî sayfası ilgili birimin yazdıkları dışında da tartışma platformu gibi örgütlendirilebilir. Okur ve tutsak kadınların mektup ve makalelerine yer verilebilir. Mart sayısında tutsakların adresleri Kürtçe sayfada paylaşılmıştı. Bu iyiydi. Ben Kürtçe’nin Kirmanckî lehçesini biliyorum ve Kurmancî yazıları sadece bildiğim kelimelerle çözmeye çalışıyorum. İçimizde enternasyonal dayanışma amaçlı bulunan insanlar var ve bunlar ne Türkçe, ne de Kürtçe bilmiyor. Bundan dolayı Almanca, Fransızca, İngilizce sayfalar da olabilir. Hatta mümkünse ulaşılan her ülkeye özel ek hazırlanabilir, çok dilli bir yayın organı olabilir. LGBT’lilere ait bir sayfa olabilir. Onların da sorunlarını dile getirebilmeli, böylece toplumun ön yargıları kırılabilir. Herkes bu konuda bilinçli değil maalesef. Emeğinize sağlık.
Her yazıda kendimi görüyorum
Gazetenin hem kendisine, hem de kadınlara güç verdiğini dile getiren Belçika’dan Nadire Aslan ise; her sayfasında kadınların yaşamlarına dokunan yazıların olduğunu belirtiyor: Gazeteyi 2008 yılından beridir takip etmeye başladım. 2009 yılında ise abone oldum. O günden beridir birlikteyiz. Birlikteyiz diyorum çünkü bir gazete ile değil tüm kadınların sesiyle birlikteyiz. Okuduğum zaman kendimi içinde görerek, hissederek okuyorum, acı çeken kadına güç veren, bilinçlendiren bir yayın organı. Okuyan ve bilinçlenen çok kadını gördüm ve bunu gördükçe çok etkileniyorum. Kadın ve yaşama dair her konuyu işleyen, kapsayan bir gazete. En çok ilgimi çeken yazılar ise; köşe yazıları ve şehit anı yazılarıdır. Nice özgür yayınlar diliyorum, iyi çalışmalar.
Kadının gücü dünyayı değiştirecek
Almanya’dan gazetemizin emektarlarından olan Ayten Sünger, Newaya Jin’ın tarihten günümüze kadının yazılmayantarihini ve kadının emeğini görünür kıldığına dikkat çekiyor. İşlenen her konunun kadınlar açısından geliştirici olduğunu söyleyen Ayten Sünger, “kadının verdiği mücadele ile dünyayı değiştireceğine inanıyorum” diyor: Newaya Jin’ı yayın hayatına başladığı yıldan beri takip ediyor, etrafımdaki kadınlara tanıtmaya ve abone yapmaya teşvik ediyorum. Çünkü kadınların kendini içinde bulabileceği içerikte çıkıyor. Tarihe iz bırakan kadınların hikayeleri, mücadelesi ilgimi çok çekiyor ve beni mutlu ediyor. Bu içerikte yazıları okuyorum. Kadın sadece evin içindeki emektar değil. Kadının yaşamın tüm alanlarında emeği var. Ev içinden özsavunma alanlarına kadar, farklı iş sektörlerinden tarla işçiliğine kadar, bağda/bahçede her yerde emeği var. Fakat bu emek çoğu kez görülmüyor.
Newaya Jin yayıncılığı ile beraber kadınların bu görünmeyen, inkar edilen veya sömürülen emeği daha görünür oluyor. Bazen zaman sıkıntısı yaşıyor ve gelen yeni sayıyı okuyamıyorum, ama o sayıyı saklıyor fırsat bulduğumda okuyorum. Çünkü gazetenin içeriğinde çok verimli bilgiler var.
Gazetenin jineolojî içerikli makalelere yer vermesini önemli görüyorum. Tarihten günümüze kadın örgütlerinin tarihçesinin bu denli net-açık, kadınla bütünleştirici olduğuna şimdiye kadar rastlamamıştım. Tabi ki gazetenin eksik yanları var ama bu kadar konuya yer verilmesi, çaba gösterilmesi, tüm zorluk ve kısıtlamalara rağmen gazetenin verimli olması beni mutlu ediyor. Her şeyden önce kadın emeğine büyük bir saygım var. İyi ki kadın mücadelesi ve kadın gücünü tanımışım. Kadın gücü ve kadının emeğiyle dünyayı değiştireceğimize inanıyorum ve şuna da inanıyorum ki kadın gücü faşizme büyük darbeler vuracak.
Her bir sayfası bilgi içeriyor
Hollanda’dan Perihan Kahya ise gazetemize dair görüşlerini şu ifadeler ile dile getiriyor: Belki gazetenin tamamını okumuyorum. Ama seve seve tüm sayfalarına bakıyorum. Newaya Jin’ı uzun bir dönemdir takip ediyorum. Hem bilinçlenmek açısından, hem de özellikle kadın gazetesi olduğu için severek bakıyor, ilgimi çeken yazıları okuyorum. Yaşam koşullarımızdan dolayı tüm sayfaları okuyamıyoruz. Aslında kadınların zaman ayırıp tüm sayfaları okuması gerekiyor, çünkü her bir sayfası farklı bir bilgi ile dolu.
Kitap tanıtımına dair özet yazılarına biraz daha ağırlık verilebilir. Bu şekilde o kitaba dair bir merak uyandırılır ve okutulabilinir. Aktüel sayfasında yaşanmış gerçek olaylar ve hikayelere dair içeriklere daha geniş yer verilebilir. Ben de gazetenin daha çok okunması ve daha geniş kitleye ulaşması için çalışma yürütüyorum. Emeği geçen arkadaşlara kolaylıklar ve başarılar diliyorum.
