Bilirsiniz, kültürün kökeni kadındır ve kaynaklık ettiği gelişmeler tüm insanlığa mal olmuştur. Lakin egemen sistemin hüküm sürmesi ile yaratımları inkar edilmiş, yok sayılmış, görmezden gelinmiştir. Sesi kısılmak, suskunluğa mahkum edilmek istenmiştir.
“Jin û Jiyan” çalışması bu sessizliğin perdesini yırtma gayesinin bir halkasıdır. Perde arkasında kalan, görülmeyen acıları, yaşam coşkularını, sevinçlerini biraz da olsun yansıtma amacındadır.
“Jin û Jiyan” birçok farklı hikaye barındırıyor. Dîlan’ın özüyle bir başlangıç yapıyor. Halay bu topraklarla gericiliğe karşı özgürlük çağrışımıdır. En zor koşullarda, yakalanan ilk fırsatta Kürdün halaya durması bundandır. Coşkudur, direniştir, mutluluktur. Bütün bu duyguların dile gelmesidir. Yaşamın akışkan olduğunun ispatıdır da diyebiliriz. Sonra “Dilşo”nun hikayesine uzanırız. Dilşo çok küçük yaşlarda ‘gelin’ edilen bir candır. Oyunu yoktur, sokağı yoktur, yaşamı çalınmıştır. Küçücük yaşlarda dehşete teslim edilen Dilşo bir çığlıktır bu stranda.
Başka bir stranda bereketin, bolluğun ve yaratıcılığın tanrışası Îştar’a yol alırız. Kadının kaybedilen tarihine atıfta bulunulur bu stranda. Sonra “Bûm Jin” denilir, kadın olmanın zorluğu ve asaleti nağmeye kavuşur.
“Dayik” diye seslenilir, yaşama nasıl değer kattığı, emeği ve vefası, sevgisi ifadelendirilir. “Wenda” diye bir çığlık kopar sonra, kaybedilenin ardından yaşanan o tarifsiz acı anlatılır. Ve “Tekoşîn” Kürt kadınlarının diğer adı olmuştur artık. Haksızlığa, ayrımcılığa, baskıya karşı kadın mücadelesinin kıymeti söze dökülür.
“Xezal, Penaber, Sakîne…” Hepsi kadına dairdir; isyanı, direnişi, kavgayı barındırır.
Binlerce hikayeden sadece on tanesine yer verilse de, “Jin û Jiyan” albümü belki de binlerce hikayenin gün yüzüne çıkması için de bir adım olacak.
Sanatçılar Berîvan Ari, Astarê, Zelal Arya, Xece, Zelal Gökçe, Meral Tekçî, Şengül Pak ve Rotinda’nın seslendirdiği “Jin û Jiyan” albümünün Mir Multimedia etiketi ile 8 Mart’ta raflarda ve standlarda olması bekleniyor.
