Japon kadınlarının idealist öncüsü

- Fidan YILDIRIM
22 views
Japonya’da kadınların halk toplantılarına katılımının bile yasak olduğu dönemde, ilk kadın örgütünü kuran Fusae Ichikawa, eğitim, iş ve oy hakkı için mücadele etti. İkinci Dünya Savaşı’nın yıkıcı etkilerine karşı siyasette kadın farkının ortaya çıkmasına öncülük yaptı.

Fusae Ichikawa Japon bir feminist, politikacı ve kadınların oy hakkı hareketinin lideriydi. 15 Mayıs 1893’te Japonya’nın Aichi Eyaleti, Nakajima Bölgesi, Asahi Köyü’nde doğdu. Babası çiftçiydi. Ailesi O’nu eğitimine önem vererek yetiştirdi. 1913 yılında Aichi Kız Okulu’ndan mezun oldu. Çocukluğunda babasının annesine fiziksel şiddet uygulamasına tanık olması O’nun gelecekteki mücadelesini etkileyen en önemli yanlardan biri oldu. Ichikawa ilkokul öğretmeni olmak amacıyla Aichi Kadın Öğretmen Akademisi’nde öğrenim gördü. Doğduğu köyde ve Nagoya’da üç yıl öğretmenlik yaptı. Hastalığı nedeniyle öğretmenliği bırakmak zorunda kaldı. 1917’de Nagoya Gazetesi’nin ilk kadın muhabiri oldu. Kısa süre sonra Tokyo’ya gitti, mürebbiyelik ve diğer işlerde çalışarak geçimini sağladı. 

Halk toplantılarına katılım yasaktı

1919 yılı Ağustos’unda Nagoya’da kadınlara yönelik yaz kursuna katıldığı süreçte tanıştığı feminist Raicho Hitatsuka ve Waka Yamada ile birlikte dönüş yolundaki fabrikaları ziyaret ederek kadın işçilerin çalışma koşullarını yerinde gözlemlediler. 1920’de öncü Japon feminist Hiratsuka Raicho ile beraber Yeni Kadınlar Derneği’ni kurdu. Dernek, kadınların eğitim, iş ve oy hakları için mücadeleyi ve erkeklerle fırsat eşitliğini amaç edinmişti. Ayrıca, kadınların halk toplantılarına katılmasını yasaklayan yasanın değiştirilmesini sağladı ve erkeklerin kadın politikalarını desteklemesi için çaba yürüttü.

İlk kadın örgütü

Yeni Kadınlar Derneği, kadınların statüsünü ve refahını iyileştirmek amacıyla kurulan ilk Japon örgütüydü. Ichikawa’nın liderliğinde örgüt, kadınların siyasete katılımını yasaklayan Japon yasalarının değiştirilmesi için kampanya yürüttü. Ancak kadınların halk toplantılarına katılması önündeki yasağı delmek için, kaldırılması için mücadele ettiği bu yasanın engeline takılmamak için “konferans toplantıları” diye tanımlanan etkinlikler düzenledi. 1922 yılında bu yasanın İmparatorluk Meclisi tarafından kaldırılması ardından Yeni Kadınlar Derneği, önde gelen eylemcilerin ayrılması ve iç anlaşmazlıklar nedeniyle feshedildi.

Kadınların oy hakkı için çalıştı

Fusae Ichikawa iki yıl sonra Amerikan kadın hakları lideri Alice Paul ile ilişkilenmek üzere ABD’ye gitti. Burada bir yandan çalışıp geçimini sağlarken diğer yandan çalışan kadınların sorunlarını ve genel olarak kadınların özgürleşme sorunlarına eğildi. 1924 yılında Uluslararası Çalışma Örgütü’nün Tokyo şubesinde çalışmak amacıyla Japonya’ya döndü ve dört yıl orada çalıştı. Bu süre zarfında aynı zamanda Uluslararası Çalışma Birliği Kadın Komitesi’nin başkanlığını yaptı. 1924 yılı sonunda, Kadınların Oy Hakkı Federasyonu’nu kurdu ve Federasyon’un 1940’ta dağılmasına kadar aktif liderliğini yaptı. Japonya’nın ilk kadın hakları örgütü olan Japonya Kadın Hakları Birliği’ni kurdu. 1930’da Japonya’da kadınların oy hakkı kazanmasını amaçlayan ülkenin ilk ulusal kongresini düzenledi. Üst meclis konumundaki Danışmanlar Meclisi’ne seçilen Japon feminist ve Kadın Haklarını Savunma Birliği kurucusu Shigeri Yamataka ile yakın bir şekilde çalıştı.

Savaşın etkileri 

İkinci Dünya Paylaşım Savaşı sonrası Japonya’nın işgali döneminde Ichikawa, Japonya’nın savaş sonrası anayasasında kadınlara oy hakkının yer alması için önemli bir rol oynadı. Kadınların siyasi olarak güçlendirilmesinin Japonya’nın böylesine yıkıcı bir savaşa girmesini önleyebileceği düşüncesini savundu.  “Barış olmadan eşitlik olmaz, eşitlik olmadan barış olmaz” inancını hiç kaybetmedi. Bu dönemde Yeni Japonya Kadınlar Birliği adıyla, kadınlara oy hakkı mücadelesi veren bir örgüt kuruldu ve Ichikawa örgütün başkanlığına getirildi. 

Siyaseti ‘temizlemek’ için kolları sıvadılar

Ichikawa’nın çabaları, 26 Temmuz 1945’te ABD, Birleşik Krallık ve Çin tarafından imzalanan ve İkinci Dünya Savaşı sırasında tüm Japon silahlı kuvvetlerinin teslim olmasını talep eden Potsdam Deklarasyonu’nun gereklilikleriyle birleşince, Japonya’da kadınlara tam oy hakkı Kasım 1945’te tanındı. Ichikawa’nın yürüttüğü kampanyalardan biri de seçim yolsuzluğunu engellemeye dönüktü. 1933 yılında Tokyo Siyasetini Temizlemek İçin Kadınlar Derneği kuruldu. Bu da, atanan beş kadın mütevelli heyetinden birinin de Ichikawa olduğu Seçimleri Temizlemek İçin Merkez Derneği adlı resmi hükümet ofisinin kurulmasına önayak oldu. 2. Dünya Savaşı sırasında Japon hükümeti tarafından kurulan ve Japon savaş çabalarına halkın desteğini artırmayı amaçlayan Ulusal Manevi Seferberlik İçin Merkez Derneği’nin sekreterliğine Ichikawa atandı. Ichikawa ayrıca özel destek örgütlerinin çabalarını koordine eden Büyük Japonya Kadınlar Derneği’nin mütevelli heyeti olarak da görev yaptı.

İşgalci güçlerin hedefinde

Japonya’da ve uluslararası alanda kadın konferansları düzenleyen ve bu konferanslara katılan Ichikawa, kadın sorunlarının çözümü için durmak yorulmak bilmeyen bir mücadeleciydi. 1980’de Japonya hükümetini Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılmasına Dair Sözleşme’yi onaylamaya çağıran öncü bir ses oldu.  İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Japonya’nın işgal altında olduğu süreçte Ichikawa işgalci güçler tarafında tasfiye edilerek siyasi ve hükümet görevlerinden uzaklaştırıldı. Ancak işgal sona erdikten sonra yeniden siyasete döndü. 

Meclis’te kadınların sesi oldu

1953 yılında Tokyo temsilcisi olarak meclise girdi. Meclis’te olduğu süreçlerde kadınlar açısından önemli olan konulara ve seçim reformlarına odaklandı. 1959 ve 1965’te olmak üzere iki kez daha meclise seçildi ancak üçüncü seferde seçilemedi ve 1971’de görevini bıraktı. 1974’te tekrar aday olması istendi ve 81 yaşındayken Meclise tekrar girdi. 1980 yılında da 87 yaşında olmasına rağmen ülke çapındaki tüm ilçelerden en yüksek oyu alarak Meclis Üyeleri Meclisi’ne yeniden seçildi. Fusae Ichikawa, toplumsal eşitliği destekleme çabaları nedeniyle 1974 yılında Ramon Magsaysay Topluluk Liderliği Ödülü’ne değer görüldü. Filipinler Devlet Başkanı Ramon Magsaysay adına verilen bu ödül, bir toplumdaki yönetimdeki dürüstlük, halka cesurca hizmet ve idealizm örneğini sürdürmek amacı güden ve yılda bir verilen bir ödüldü. Fusae Ichikawa 11 Şubat 1981’de yaşama gözlerini yumdu.